Aspekty społeczne

Niniejszy Projekt jest zgodny z politykami sektorowymi UE, np. Strategią Europa 2020 oraz Strategią Energia 2020, znajdującymi swoje podstawy w traktatach europejskich. art. 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, co wprowadza szczególną podstawę prawną w dziedzinie energii na podstawie kompetencji dzielonych między UE a Państwami Członkowskimi. Zgodnie z jego treścią:

1. W ramach ustanawiania lub funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz z uwzględnieniem potrzeby zachowania i poprawy stanu środowiska, polityka Unii w dziedzinie energetyki ma na celu, w duchu solidarności między Państwami Członkowskimi:

1. zapewnienie funkcjonowania rynku energii;
2. zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii w Unii;
3. wspieranie efektywności energetycznej i oszczędności energii, jak również rozwoju nowych i odnawialnych form energii; oraz
4. wspieranie wzajemnych połączeń między sieciami energii (…)”.

W oparciu o powyższe, adekwatnie kierunkowana jest polityka energetyczna UE, obejmująca trzy główne obszary:

• bezpieczeństwo dostaw,
• konkurencyjność,
• zrównoważony rozwój.

Z obszarów tych wynikają skonkretyzowane cele związane z energią i klimatem, które powinny zostać osiągnięte do 2020, 2030 i 2050 r.

Cele, które powinny zostać osiągnięte do 2020 r. (Posiedzenie Rady Europejskiej w dniach 8-9 marca 2007 r.): 

• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20 proc. w stosunku do poziomów z 1990 r.,
• udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym zużyciu energii – 20 proc.,
• poprawa efektywności energetycznej o 20 proc.

Cele, które powinny zostać osiągnięte do 2030 r.:

• zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 40 proc.,
• udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym zużyciu energii – 27 proc.,
• poprawa efektywności energetycznej o 27-30 proc.,
• 15 proc. energii w połączeniach międzysystemowych (tzn. 15 proc. energii elektrycznej wytwarzanej w UE może być przesyłane do innych państw UE).

Cel, który powinien zostać osiągnięty do 2050 r.:

• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 80-95 proc. w stosunku do poziomów z 1990 r. 

W „Planie działania w zakresie energii do roku 2050” opisano sposób realizacji tego celu.

W odniesieniu do wyznaczonych powyżej dążeń należy zwrócić uwagę na postanowienia Komunikatu Komisji EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, w ramach którego wskazano:

„Osiągnięcie celów w zakresie energii pozwoliłoby nam zaoszczędzić do 2020 r. 60 mld EUR na imporcie ropy naftowej i gazu. Nie są to tylko oszczędności finansowe: chodzi też o nasze bezpieczeństwo energetyczne. Dalsza integracja europejskiego rynku energii może przynieść dodatkowe 0,6% do 0,8% PKB. Dzięki osiągnięciu celu UE mówiącego o 20% energii ze źródeł odnawialnych moglibyśmy stworzyć w UE ponad 600 000 miejsc pracy. Jeśli dodamy do tego cel dotyczący 20% efektywności energetycznej, można mówić już o milionie nowych miejsc pracy”.

W ścisłym związku w stosunku do powyższych celów i w ramach Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Energia 2020 Strategia na rzecz konkurencyjnego, zrównoważonego i bezpiecznego sektora energetycznego z dnia 10.11.2010 r. wskazuje się, iż:

„W najbliższych dziesięciu latach konieczne będą inwestycje w sektorze energetycznym rzędu biliona EUR, zarówno w celu dywersyfikacji obecnych źródeł, jak i odnowienia urządzeń oraz zaspokojenia ambitnych i zmiennych wymogów. Zmiany strukturalne w zakresie dostaw energii, wynikające częściowo ze zmian produkcji własnej, zmuszają gospodarki europejskie do dokonywania wyboru pomiędzy produktami energetycznymi i infrastrukturą. Skutki tych wyborów będą odczuwane co najmniej przez najbliższe 30 lat. Umożliwienie pilnego podjęcia tych decyzji wymaga ambitnych ram polityki. Odkładanie takich decyzji spowoduje ogromne reperkusje dla społeczeństwa zarówno pod względem kosztów, jak i pewności w bardziej długoterminowej perspektywie”.

W ramach powyższej strategii skoncentrowano się na pięciu priorytetach: 

1. osiągnięciu efektywności energetycznej w Europie;
2. utworzeniu zintegrowanego prawdziwie ogólnoeuropejskiego rynku energii;
3. nadaniu szerszych uprawnień konsumentom i uzyskaniu najwyższego poziomu bezpieczeństwa i pewności;
4. wzmocnieniu przywództwa Europy w zakresie technologii energetycznych oraz innowacji;
5. wzmocnieniu zewnętrznego wymiaru rynku energii UE.

Niniejszy Projekt pozostaje w związku z powyższymi priorytetami i planowanymi w ich ramach działaniami objętymi dokumentem Energia 2020.

Siłą napędową każdej gospodarki jest niezakłócony dostęp do nośników energii o odpowiednich parametrach jakościowych i akceptowalnej cenie. Mimo że najczęściej mówi się o potrzebie zachowania bądź wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju, to termin ten dotyczy de facto odbiorców przemysłowych i indywidualnych. Pojęcie bezpieczeństwa energetycznego użyte w Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko należy rozumieć nie tylko jako zróżnicowanie źródeł dostaw nośników energii oraz zapewnienie pewności ich dostaw po akceptowalnej dla społeczeństwa i gospodarki cenie, ale także jako optymalne wykorzystanie krajowych zasobów surowców energetycznych przy jednoczesnym zastosowaniu nowych technologii i aktywnym uczestnictwie w międzynarodowych inicjatywach dotyczących środowiska i energetyki, w których Polska powinna dążyć do uwzględnienia w przygotowywanych rozwiązaniach specyfiki polskiej gospodarki, a w szczególności posiadanej bazy paliwowej.

Przedsiębiorstwa sektora energetycznego w swojej działalności powinny kierować się rzetelnością, dążeniem do zapewnienia wysokiej jakości świadczonych usług, przejrzystością funkcjonowania, poszanowaniem środowiska naturalnego oraz zaangażowaniem w rozwój lokalnych społeczności. Ochrona jakości powietrza ma bardzo duże znaczenie z punktu widzenia ochrony środowiska i zapewnienia zdrowia społeczeństwa. Zanieczyszczenie powietrza może mieć wpływ na skracanie średniej długości życia ludzi, wzrost kosztów leczenia czy straty gospodarki narodowej z tytułu absencji chorobowej pracowników. Polska nadal ma wiele do zrobienia w kwestii poprawy jakości powietrza. Dodatkowo dużym wyzwaniem dla polskiej gospodarki w tym zakresie jest realizacja zobowiązań wynikających z unijnych dyrektyw.

W ramach Strategii EUROPA 2020 jako priorytetowy wskazano rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. Jak wskazuje się w Komunikacie Komisji EUROPA 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjająca włączeniu społecznemu, dzięki inwestycjom w czyste i niskoemisyjne technologie poprawi się stan środowiska naturalnego, a także będzie możliwe skuteczniejsze przeciwdziałanie zmianom klimatu oraz zwiększanie potencjału w zakresie przedsiębiorczości i zatrudnienia. Pośrednim efektem podjęcia działań nakierowanych na poprawę stanu środowiska jest zatem zauważona przez Komisję możliwość zwiększenia potencjału w zakresie przedsiębiorczości i zatrudnienia, co wpływać będzie znacznie na realizację priorytetu rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Korzyści związane z realizacją przedsięwzięcia z punktu widzenia społeczności: 

• poprawa stanu środowiska naturalnego poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery (źródła zasilane gazem ziemnym generują znacznie mniejsze zanieczyszczenia),
• podniesienie standardu życia mieszkańców poprzez dostęp do podstawowej infrastruktury technicznej wysokiej jakości,
• zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej obszaru objętego zakresem Projektu oraz przyspieszenie jego rozwoju gospodarczego,
• umocnienie wizerunku miasta Warszawy jako atrakcyjnego miejsca zamieszkania,
• zwiększenie potencjału turystycznego miasta i regionu poprzez przeciwdziałanie zjawiskom degradacji środowiska naturalnego,
• wzmocnienie ogólnego oddziaływania miasta jako ośrodka wzrostu,
• poprawa efektywności funkcjonowania Spółki,
• dodatkowym efektem realizacji Projektu będzie przyczynienie się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego w zakresie dostaw energii cieplnej i elektrycznej,
• korzyści zdrowotne wśród mieszkańców regionu związane ze zmniejszeniem emisji szkodliwych substancji, co prowadzi do obniżenia:
  • kosztów opieki medycznej ponoszonych bezpośrednio przez osoby chorujące z powodu zanieczyszczenia powietrza, jak i wydatki w ramach państwowego systemu opieki zdrowotnej,
  • kosztów wynikających z mniejszej produktywności, w tym absencji w pracy,
  • kosztów związanych z przedwczesną umieralnością.
• zmniejszenie negatywnego oddziaływania zanieczyszczeń powietrza na stan budynków.

Podsumowując, z przeprowadzonych analiz ekonomicznych wynika, że projekt jest bardziej opłacalny ze społecznego niż finansowego punktu widzenia.